Literatuur voor de Nieuwe Tijd

Kiki Turksema
Nieuwe logo Proletaris: Literatuur voor een nieuwe tijd
Het logo van Proletaris

Proletaris is een uitgeverij die zich erop toelegt om socialistische werken naar het Nederlands te vertalen en voor een zacht prijsje op de markt te brengen. Hoewel Proletaris al enige tijd bestaat als zijtak van de socialistische non-profit webshop De Rode Lap, heeft het sinds kort een zelfstandige redactie, een nieuw logo en vooral nieuwe frisse moed en energie om onze missie uit te dragen. Dat is fijn, want daardoor kunnen we voortbouwen op het fundament dat De Rode Lap de afgelopen jaren heeft gelegd.

De redactie van Proletaris bestaat uit louter vrijwilligers die zich naast hun dagelijkse verplichtingen toeleggen op onze missie. Het is leuk en dankbaar werk. Een klassieke marxistische tekst als Loonarbeid en kapitaal van Marx leest heerlijk weg, al helemaal in onze nieuwe Nederlandse vertaling. Mét voorwoord van Piet Rietman, topeconoom en de huidige penningmeester van de FNV! Een aanrader dus. 

Elke maand komt de redactie van Proletaris bijeen. Bij deze bijeenkomsten werken we aan vertalingen, denken we na over toekomstige uitgaven en vergaderen we over praktische zaken die komen kijken bij het uitgeven van een boek. Het leukste van werken in de Proletaris-redactie is de intensiteit waarmee je in aanraking komt met de klassieke marxistische werken. Als je een tekst vertaalt, ga je deze op een geheel andere, intensievere manier lezen dan normaal. Het voelt voor mij dan alsof ik nog dichter bij Marx (en de andere grote namen) kom. 

Het blijft verwonderlijk om te zien hoe vooruitziend de 19e eeuwse Marx en Engels waren, en hoe relevant ze vandaag de dag nog steeds zijn. Het is daarom heel erg belangrijk om de marxistische visie te blijven verspreiden. En dan natuurlijk het liefst in betaalbare,  Nederlandstalige uitgaven. 

Het Communistisch manifest is natuurlijk hét klassieke werk. Maar als je nu eens eerlijk bij jezelf te rade gaat, heb je het dan écht gelezen? TikTok-filmpjes en eindeloze gesprekken over het Manifest tellen niet. Pas als je het werkje oppakt en zelf leest, kun je jezelf met trots in de spiegel aankijken na een avondje borrelen met je kameraden! Het maakt een wereld van verschil.


Ik snap best dat het intimiderend kan zijn om een 19e eeuws werk te gaan lezen. Maar praat jezelf geen angst aan. Het Manifest is heel toegankelijk om te lezen. Helemaal niet dik ook. En een kleine tip van mij: sla bij de eerste lezing de voorwoorden over – maar lees die vervolgens achteraf zeker terug! In de editie van Proletaris hebben we namelijk voorwoorden opgenomen die we zelf voor het eerst naar het Nederlands vertaald hebben. Absoluut de moeite waard dus.

Wij zijn met Proletaris altijd op zoek naar enthousiaste kameraden die hun steentje willen bijdragen. Dat kan bijvoorbeeld als vormgever, vertaler, door het redigeren van teksten of als social media expert. Neem contact op en werk mee aan het creëren van literatuur voor de Nieuwe Tijd!

Leuk artikel? Meld je aan voor de Paraat nieuwsbrief!