Met de oprichting van Paraat breekt voor ROOD een nieuw tijdperk aan. In onderstaand artikel legt de redactie van Paraat uit waar het blad voor staat, wat haar doel is, en hoe ze dit wil bereiken.
Al drie jaar waart een spook door ROOD. Het spook van de ROOD-publicatie. Een blad, krant of tijdschrift zou, zo werd gezegd, talloze voordelen hebben voor de organisatie. De ambitie om een publicatie te lanceren werd dan ook door meerdere ALV’s uitgesproken in jaarplannen en moties. Tot op heden was dit echter zonder resultaat, maar door de inspanning van vele leden en sympathisanten is het nu eindelijk zover: het langverwachte ROOD-blad wordt gelanceerd onder de naam Paraat!
Het revolutionair socialisme vraagt om verspreiding van haar ideeën en ROOD kan met Paraat het nieuws brengen dat de werkende klasse de wereld voor zich kan winnen door middel van het revolutionaire socialisme. Niet langer zal het communisme de jeugd slechts via sociale media, plakzuil en prikbord kunnen bereiken; vanaf nu zal ook in kantines, op werkplekken, in scholen en bij bibliotheken de jeugd de ideeën van het revolutionair socialisme zien liggen.
Velen zullen zich echter afvragen: wat is het nut van een tijdschrift? Waarom publiceert ROOD dit? Hoe draagt dit bij aan de strijd voor het communisme? Deze vragen en meer hoopt de redactie van Paraat in dit artikel te beantwoorden.
Een papieren geschiedenis
Het socialisme-communisme kent een lange geschiedenis van bladen, tijdschriften en kranten. Een logisch beginpunt is de oprichtinging van de Neue Rheinische Zeitung in 1848. Karl Marx, onder wiens bewind de vorige Rheinische Zeitung al een radicale krant was geworden, richtte daarmee een van de eerste uitgesproken socialistische kranten op.
Vele revolutionairen zouden in zijn voetsporen treden. De bekendste onder hen is waarschijnlijk Vladimir Iljitsj Oeljanov, beter bekend onder zijn pseudoniem Lenin, die in 1900 vanuit München Iskra (Vonk) oprichtte. Deze krant groeide in korte tijd uit tot de meest succesvolle ondergrondse krant in Rusland sinds 1850, en met haar groeide de Russische Sociaaldemocratische Arbeiderspartij uit tot een van de strijdbaarste arbeidersorganisaties ter wereld.
Lenin schreef uitvoerig over de taken, doelen en het nut van een krant. Dat deed hij bijvoorbeeld in de Verklaring van de redactie van Iskra uit 1900, waarin hij een aantal taken en doelen schetste. Het doel van Iskra was voor de redactie destijds duidelijk, en wellicht herkenbaar voor sommige leden van ROOD of de Socialisten: ‘Wij, Russische sociaaldemocraten, moeten ons verenigen en al onze inspanningen richten op de vorming van een sterke partij die moet strijden onder de enkele vlag van de revolutionaire sociaaldemocratie.’ Voor Lenin betekende dat, net als voor ons, dat we ons moeten verenigen rondom het marxisme. Omdat we alleen een nieuwe wereld kunnen winnen wanneer wij ons gezamenlijk inzetten voor ons doel: de bevrijding van de gehele mensheid.
Lessen van Lenin
De eenheid van socialisten wordt echter niet zomaar bewerkstelligd. Lenin zag dit meer dan honderd jaar geleden al in. Hij schreef: ‘Zo’n eenheid [kan] niet worden uitgeroepen, ze kan niet tot stand worden gebracht door een besluit van bijvoorbeeld een vergadering van afgevaardigden; er moet voor gewerkt worden.’ Ook vandaag de dag kan men niet zomaar stromingen met verschillende basisbeginselen samenbrengen door een congres, ALV of andere stemming. Zeker nu mensen met een druk op de knop lid kunnen worden of weg kunnen gaan bij een partij of organisatie, is werkelijke eenheid van arbeiders slechts te bereiken door anderen te overtuigen. Deze discussie afdwingen, en daarmee die mogelijkheid creëren, is dan ook een van de hoofddoelen van Paraat.
Ook de andere werkzaamheden van Iskra blijven relevant. In Iskra werd bijvoorbeeld veel geschreven over de strijd van verschillende groepen voor de arbeidersklasse. Zowel door kaderleden van de partij, als door werkende arbeiders. Lenin schrijft in een brief aan een kameraad: ‘We vragen iedereen om bij te dragen, en vooral de arbeiders. Geef de arbeiders de ruimste gelegenheid om voor ons blad te schrijven, om over werkelijk alles te schrijven, om zoveel mogelijk te schrijven over hun dagelijks leven, hun interesses en hun werk – zonder zulk materiaal zal een sociaaldemocratisch orgaan geen koperen cent waard zijn en zal het zijn naam niet verdienen.’
Op deze manier konden groepen van elkaar leren, en werden werkers op de hoogte gehouden van de wereldwijde, nationale en lokale strijdtonelen waarop de arbeidersklasse voor haar rechten opkwam. De brieven en informatie van werkers werden verzameld, en ze werden met socialistisch perspectief verspreid. Zeker doordat deze verspreiding gepaard ging met een communistische zienswijze, droeg het drastisch bij aan de verhoging van het klassenbewustzijn van arbeiders. Arbeiders werd getoond dat ze meer gemeen hadden met andere werkers dan met hun baas. Dit is een taak die haar relevantie nog lang niet heeft verloren, en Paraat ziet het verhogen van het klassenbewustzijn dan ook als een van haar voornaamste taken.
Krant en TV
Het mag gezegd worden: de wereld is sindsdien veranderd. Met de komst van radio, televisie, internet, sociale media en vele andere technologieën wordt informatie op talloze andere manieren verspreid dan destijds. Terwijl men elkaar in de vroege 19e eeuw enkel door middel van papier en spraak kon overtuigen, bestaat er nu een breed scala aan middelen om de arbeiders te bereiken en te organiseren voor het socialisme. Sterker nog: media die hun boodschap voornamelijk via tekst verspreiden, lijken steeds minder populair te worden.
Hoewel dit klopt, betekent dit niet dat we het geschreven woord compleet terzijde moeten schuiven. Dat het minder populair wordt, maakt het niet plotseling nutteloos. Want alhoewel bepaalde groepen vooral video’s kijken, is er een ander publiek dat liever tekst leest. Vooral het nieuws wordt nog vaak via tekst geconsumeerd. Wanneer men dus meerdere media gebruikt, kan men meer mensen bereiken. Als deze verschillende platforms gecombineerd worden, blijkt dit nog beter te werken. Zo kan een Instagrampost gepaard gaan met een artikel dat veelgezochte verdieping kan leveren, of kan het een naslagwerk zijn bij een lezing of video. Een blad is dus niet een vervanging van video’s of posts op sociale media: het is een uitbreiding.
De papieren vorm van het blad speelt bij propaganda zelfs een net zo grote rol als vroeger. Want terwijl ieders telefoon- of laptopscherm afgeschermd is voor anderen, is een gedrukt tijdschrift, uitgespreid op tafel of tussen twee handen, iets dat opvalt. Het is iets dat een arbeider of student aan iemand anders kan geven, of kan laten liggen bij zijn werk- of studeerplek. Het is iets dat als geen ander gesprekken kan starten over politiek en klassenstrijd, en iets dat de ideeën van het revolutionair socialisme in de fysieke wereld kan verspreiden. Een tijdschrift of krant schreeuwt: ‘lees mij!’
De vonk van nu
Niet alleen technologie is veranderd, ook de socialistische beweging is anders dan toen. Terwijl reformisten en revolutionairen zich in de tijd voor de Oktoberrevolutie nog grotendeels onder dezelfde vlag schaarden, is dat nu ondenkbaar. Zelfs binnen het revolutionaire landschap zijn er verschillende stromingen, die soms dezelfde basisbeginselen hebben, maar die desondanks niet bij elkaar kunnen komen.
In dat opzicht verschilt de huidige staat van de beweging echter minder dan we in eerste instantie zouden denken. Want ook toen Lenin in de redactie van Iskra zat bestonden er verschillende stromingen binnen het revolutionair socialisme, evenals verschillende interpretaties van het marxisme. Het verschil is enkel dat ze, een aantal afsplitsingen daargelaten, grotendeels binnen dezelfde organisatie zaten, terwijl zij tegenwoordig elk hun eigen organisatie hebben. Het doel dat Lenin dus wilde behalen – eenheid van de Russische Sociaaldemocratische Arbeiderspartij op hun basisbeginselen – is dus ook vandaag nog relevant.
Bij de strijd voor eenheid van de arbeidersbeweging zijn er echter vele beren op de weg. Een van de meest schandalige lijken in de kast van onze geschiedenis is het verlies van de eenheid die onze voorgangers nastreefden. De arbeidersbeweging wordt sinds de Russische Revolutie gekenmerkt door een ontelbare hoeveelheid afsplitsingen. Wellicht nog kwalijker dan die afsplitsingen an sich is de vijandigheid die tussen verscheidene groepen heerst. Denk alleen al aan de leden van de Britse trotskistische Workers Revolutionary Party, die fysiek geweld tegenover andere trotskisten niet schuwden, of de stalinistische CPN, die tot ver na de Tweede Wereldoorlog uitgestoten leden vals beschuldigde van collaboratie met de nazi’s. Ook vandaag de dag wordt samenwerking en begrip nog vaak in de weg gezeten door de woorden en daden van oude, grijze mannen. Zoals Marx schreef: ‘De traditie van alle dode geslachten drukt als een zware last op de hersenen van de levenden.’
Eén van de manieren waarop we deze omgang kunnen bestrijden en zo kunnen strijden voor de eenheid van de arbeidersbeweging, is door een gezamenlijke, socialistische cultuur te ontwikkelen, bestaande uit film, theater, literatuur, zang, sport, et cetera. Naast dat deze cultuur natuurlijk een alternatief biedt voor de levenloze cultuur van de kapitalisten, brengt deze namelijk ook socialisten uit allerlei stromingen samen. Dit valt al te zien bij de evenementen van huidige groeperingen. Niemand zal ontkennen dat de filmavonden en leesgroepen van verschillende socialistische groeperingen ook een significant sociaal aspect bevatten en er op deze lezingen vaak contacten worden gesmeed tussen groepen. Maar waarom dienen deze momenten per organisatie gescheiden te zijn? Door de cultuur van de arbeiders, door de arbeiders te ontwikkelen, is het mogelijk voor verschillende groeperingen om met elkaar in contact te komen. Daar komt discussie op gang, worden bladen uitgewisseld, en kan men overtuigd worden van de juiste interpretatie van het socialisme, het materialisme en het marxisme. Want als men niet met elkaar praat, is overtuigen onmogelijk.
Onze conclusies
Wat dit voor ons betekent, is dat wij ons moeten inzetten voor de groei van de socialistische arbeidersbeweging en haar cultuur moeten ontwikkelen. Wij moeten daarbij niet schuwen posities in te nemen: alleen door duidelijk stelling te nemen en posities uit te leggen kan men elkaar overtuigen. Bovendien moeten wij niet schromen polemiek te voeren: alleen de botsing van ideeën kan de ideeën vooruitbrengen.
Dat wil echter niet zeggen dat dit blad een tabula rasa zal zijn voor alle inzendingen. Wij hebben een doel, en wij hebben posities, en bij inzendingen zullen wij het artikel kritisch benaderen, om te beoordelen of het artikel past binnen onze doelen. Propaganda voor het kapitalisme is bijvoorbeeld vanzelfsprekend niet iets wat past bij het realiseren van de revolutionair-socialistische partij.
Gezien ROOD een jongerenorganisatie is, is het onze taak deze cultuur onder jongeren te ontwikkelen en het revolutionair socialisme onder hen te verspreiden. Zij spelen namelijk een belangrijke rol binnen het socialisme. Zij zijn de arbeiders van de toekomst en zullen tijdens hun leven de nieuwe leiders van de arbeidersklasse zien opstaan. Wellicht zal een van onze lezers zelfs een van deze leiders zijn.
Onze naam, Paraat, reflecteert dit: de arbeidersklasse, en de jeugd in het bijzonder, dient paraat te staan voor de felle klassenstrijd van de toekomst. Die strijd is nu slechts een vonk, maar, zoals het onderschrift van Iskra luidde: uit de vonk zal de vlam oplaaien. De jeugd zal haar aanwakkeren en wanneer de tijd daar is, zal zij de macht van de kapitalisten verbranden, waarna uit het overblijvende as het socialisme zal rijzen.
