Vandaag is een drukke dag voor vredesactivisten. Er vinden meerdere tegentoppen plaats, elk met een andere invalshoek. Paraat is aanwezig bij drie van deze: de People’s Summit, georganiseerd door Resist NATO, de Internationale Top voor Vrede, georganiseerd door de SP, en natuurlijk de Tegentop voor Vrede en Rechtvaardigheid, mede geörganiseerd door ROOD en RSP. Hieronder doen we verslag.
18:50- The People’s Summit
De volgende panels komen met meer concrete resultaten.
‘Organising women against war’ toont met een aantal treffende voorbeelden de ellende van de oorlog en het patriarchale karakter van de militarisatie van de maatschappij.
‘Cultural workers against artwashing’ bespreekt censuur van anti-militaristische kunst door die bijvoorbeeld te weren uit musea.
De panels leggen de ernstige gevolgen van het opkomende militarisme overtuigend bloot, niet enkel de oorlog en de terreur, maar ook de culturele en sociale gevolgen die het militarisme met zich meebrengt. Maar er is hoop, want de vertegenwoordigers van de workshops hebben ook nagedacht over hoe je mensen kan organiseren tegen het militarisme. ‘We have to understand that to a degree all art is propaganda’ spreekt een vertegenwoordiger van de workshop ‘Cultural workers against artwashing’. Kunst kan immers ook voor de goede zaak worden ingezet.
De workshop die zich bezighield met de Palestijnse bevrijdingsstrijd deelt een verschrikkelijk rapport met ons over de toestand in Palestina, waar er al weken niets meer vernomen is van de gevangenen die worden gegijzeld door het Israëlische apartheidsregime. Toch hebben de Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever nog hoop, en dat zien de zionisten als de grootste bedreiging voor hun heerschappij.
Voor de workshop ‘Austerity and military spending’ voert ROOD-lid Crystal van Kalmthout het woord. In de groep hebben vele kameraden uit verschillende landen hun ervaringen gedeeld met het militarisme en de stijgende uitgaven voor de oorlog. De sociaal-democratische partijen zijn niet langer tegen het militarisme, terwijl in Duitsland militaristische propaganda zelfs de verpakking van kebab heeft geïnfiltreerd.
In Finland is er nooit een publiek debat geweest over NAVO-lidmaatschap, vertelt Kalmthout, de regering heeft gewoon besloten dat dit ging gebeuren. Van allerlei beloftes dat de uitgaven voor leger en vloot niet zouden stijgen en dat er geen buitenlandse soldaten naar Finland zouden komen, bleek uiteindelijk niets waar. Dit alles leidt tot snijden in de sociale voorzieningen, allereerst worden de zwaksten hierdoor getroffen. De bijstand wordt verlaagd, rechtsbijstand voor lage inkomens verdwijnt.
18:23- The People’s Summit
Het einde van de top dient zich alweer aan, na de bezoekers waren opgesplitsts in panels komt men nu weer bijeen voor een laatste plenaire gedeelte, waarin alle panels hun bevindingen zullen delen met de zaal. Voor de laatste keer vandaag verzamelen de bezoekers zich in de zaal die dan wel klam aanvoelt, maar vol zit met energie.
Met titels als ‘Palestine, the struggle for liberation continues!’ en ‘Military Spending and Austerity Measures’. hebben de bezoekers zich niet hoeven te vervelen toen zij in kleinere groepen de disucussie aangingen over militarisme, imperialisme en de NAVO. Daarin kon iedereen hun ervaringen kwijt op het gebied van actievoeren en organisatie. De afgevaardigden van elke groep komt met hun conclusies over de besproken onderwerpen.
De eerste spreker geeft inzichten over repressie met wat wijsheden over hoe repressie mensen kan afschrikken maar ook een actie in de hand werken. Er volgde wat meer protest-etiquette waarvan men toch wel hopen mag dat iedereen in deze zaal ze wel weet.
De tweede groep treedt aan. Na wat onhandigheid met de microfoon begint het Tweede panel over ‘Building Solidarity with the Filipino People for Rights and Liberation.’Het is maar moeilijk te verstaan en hoewel het onderwerp van de repressie van gewapende revolutionaire groepen zeer interessant zijn, krijgt de achterkant van de zaal slechts de helft mee.
18:11 – SP Tegentop
Na de pauze, die zo kort duurde dat zij die als laatste de zaal uit druppelde geen koffie konden pakken, twee speeches. Eerst Walter Baier van de Party of European Left. Hij begroet ons ook als kameraden. Het begint een patroon te worden dat de toespraken inhoudelijk hetzelfde zijn. Nog niet eerder genoemd die dag is het concept ‘multilateralisme’, een leeg begrip dat slaat op internationale samenwerking richting hetzelfde doel. Baier erkent dat dit nooit een oplossing kan bieden, omdat de multilateralistische utopie altijd gebouwd is op bepaalde contradicties. Wat hij bedoelt met contradicties specificeert hij pas later, namelijk het kapitalisme en het imperialisme. Voorts concludeert hij dat de NAVO, zonder de vijf procent norm, al substantieel meer geld uitgeeft aan wapens dan Rusland, om maar duidelijk te maken dat verdere militarisering alles behalve nodig is. Als uitsmijter noemt hij de huidige militarisering van Europa, met wapens van Amerikaanse makelij, een soort omgekeerd marshallplan om de Amerikaanse economie te redden.
Na hem spreekt Alessandra Maiorino van de Italiaanse Vijfsterrenbeweging. Boodschappen worden herhaald. Haar verhaal bevat voornamelijk anekdotes uit het thuisland. Voorzichtig spreekt ze van een fascistische overheid in Italië. Wat te doen tegen fascism? Demonstreren, het liefst massaal. Deze oproep richt ze ook expliciet tot de jeugd, logisch, want die zit niet in de zaal. Concrete politieke analyses dan wel acties om te doen geeft ze niet.
Net als voor de pauze voeren de laatste twee spreker een panelgesprek. Deze keer is dit nog slaapverwekkender dan de vorige keer, omdat de dagvoorzitter inhoudelijke vragen stelt over de toespraken. Dit lijkt misschien goed, maar leidt ertoe dat Baier en Maiorino in herhaling vallen. Het enige noemenswaardige is een tirade van Maiorino waarin ze bepleit dat er in een wereld vol propaganda geen rechtvaardigheid en democratie kan bestaan, deze tirade eindigt met de woorden ‘everything is complex’. Baier doet er nog een schepje onzinnigheid bovenop door het als grote winst te bestempelen dat kernmachten elkaar, met hun huidige arsenalen, slechts vijf keer totaal kunnen vernietigen, in plaats van twintig keer; de zaal applaudisseert. Het panel eindigt zonder sisser.
17:38 – Tegentop
We zijn bij de laatste sessie van de tegentop aanbeland, over alternatieven op de NAVO. Hier zullen de verschillen tussen de ideologische visies het meest naar voren komen. De pacifistische hoek word breed vertegenwoordigd door Jan Schaeke van Vredesmagazine, Henk Baars van Kerk & Vrede en Marlies Tjallingii, lid van de Quakers. Olaf Kemerink, actief in ROOD en de Revolutionair Socialistische Partij (RSP) en Kees Kalkman van antimilitaristische onderzoeksgroep VD Amok vertegenwoordigen de niet-pacifistisch hoek, waarbij Kemerink een revolutionair perspectief inneemt.
Schaeke trapt van wal met een pacifistisch praatje over ‘inclusieve veiligheid’. Die vat hij als volgt samen: ‘Zoek uit waar de ander zich door bedreigd voelt, en neem die zorg weg.’ Het klinkt heel simpel, maar helaas hebben landen tegenovergestelde belangen waarbij de winst van de één het verlies van de ander betekent. Combineer dat met de noodzaak van het kapitalisme om oneindig te groeien, en je hebt een situatie op handen waar de landen elkaar te slim af willen zijn om een economische crisis te vermijden. Ze doen dit op politieke en economische wijze, maar om de crisis te vermijden gaan landen ook militair ingrijpen. Het liefst nemen landen inderdaad het gevoel van bedreiging weg bij anderen, maar enkel om hen via een andere weg te bedriegen.
Kemerink biedt een sterk tegengeluid. Hij stelt dat de benadering van RSP uit twee punten bestaat. Ten eerste de grondoorzaak aanpakken van de oorlog: het kapitalisme. Ten tweede moeten we op korte termijn defensie tot een collectieve taak maken.
Hij legt die oorzaak als volgt uit: ‘We leven op een eindige aarde, met een systeem dat oneindige winst vereist.’ Dat zorgt volgens Olaf voor conflict. ‘Landen concurreren met elkaar voor winst. Soms op een economische manier, soms op een politieke manier, maar soms ook op een politieke manier.’ Hij zegt daarna dat de RSP daarom ook geen pacifistische club is die focust op diplomatie of internationaal recht. ‘Dat pakt de onderliggende oorsprong niet aan’, aldus Kemerink. ‘Daarom moeten we uit de NAVO. Onze belangrijkste tegenstander zit niet in Moskou of in Beijing, maar in Den Haag en Washington. Het is aan ons om met hen af te rekenen, en het is aan de Russen om af te rekenen met Poetin.’
Het tweede punt is controversiëler. Omdat zolang kapitalisme bestaat, oorlog bestaat, moet je jezelf kunnen verdedigen, aldus Kemerink. Hij stelt dat we defensie daarom een collectieve taak moeten maken. Dat is op dit moment niet het geval: ‘We hebben een beroepsleger met soldaten die apart worden opgeleid met militaire opleidingen. Ze zitten in een militaire bubbel.’ Dat is makkelijk te gebruiken voor externe missies, stelt hij.
Wat betekent het om defensie een collectieve taak te maken? Kemerink stelt dat we het staande leger moeten omvormen tot een volksmilitie. Dat defensie niet een taak moet zijn voor een groep (meestal) mannen, maar een taak van ons allemaal. ‘Iedereen krijgt een korte basistraining’, vertelt hij. ‘In een geval van een invasie kunnen we ons dan krachtig verdedigen.’ Zijn conclusie is als volgt. Dan zullen we ons volgens hem niet mengen in imperialistische oologen: ‘Normale mensen willen helemaal geen oorlog.’ Hij stelt als laatst: ‘Het is belangrijk dat we beslissingen terug brengen bij de werkende mensen. Dat geldt voor onze economie, maar ook voor onze defensie.’
Kalkman vertegenwoordigt, zo stelt hij, ‘een positie die het verst weg staat van de huidige vredesbeweging.’ Wat dat alternatief dan moet zijn, dat laat helaas op zich wachten. Hij vertelt heel kort dat een militaire strategie gaat verdedigen, maar steekt dan van wal over de geschiedenis van de vredesbeweging. ‘Het idee is om een niet-militair regio op te stellen in een zone van 50 kilometer rondom de grens’, vertelt hij uiteindelijk.
Tjallingii is de laatste die haar alternatief tentoonstelt. Ze begint over een Quakerbijeenkomst van een uur stilte, die ze geregeld bijwoont. ‘Ik heb geen alternatief, maar ik ben blij dat mensen nadenken over een alternatief.’ Daarna begint ze met het vertellen van een lang verhaal over haar zoon, die in Israël woont. Ze vertelt over de gevoelens die ze heeft bij de gesprekken die ze met haar zoon en zijn familie voert. Het is een persoonlijk verhaal waarin alternatieven op de NAVO niet aan bod komen. Het doet men toch afvragen wat de rol van het verhaal is voor het panel.
Hierna gaat het naar de zaal die met alternatieven mag komen. Er blijken veel vragen te zijn over het standpunt van de RSP. ‘Ik ga ook in een volksleger dienstweigeren’, stelt de een, en ‘waarom zetten we niet in op diplomatie’, vraagt de ander. Kemerink komt met snelle antwoorden: ‘Een alternatieve sociale dienst is mogelijk’, stelt hij ten eerste, en voor zijn tweede antwoord komt hij terug op de oorsprong van oorlog: het kapitalisme, dat niet weg wordt gehaald door op diplomatie in te zetten. ‘Verder kan men in Palestina bijvoorbeeld niet vreedzaam tot een oplossing komen’, aldus Kemerink.
Schaeke valt terug op de bedreiging wegnemen. ‘Poetin voelt zich ook bedreigd door ons’, vertelt hij. ‘We moeten die dreiging ook wegnemen.’ Hoe hij dan omgaat met agressie, dat bespreekt hij niet. Hij stelt daarnaast dat geweldloos verzet ook mogelijk is: ‘In de tweede wereldoorlog verzetten mensen zich op een pacifistische manier door mensen op te nemen’, geeft hij als voorbeeld. Hij vervolgt met een pleidooi voor een pacifistisch volksleger, alhoewel de manier hoe dat zou werken niet aan de zaal tentoon wordt gesteld.
Daarmee komt de tegentop ten einde. Er volgt een kort statement met eisen, en de activisten gaan naar een restaurant om verder met elkaar kennis te maken.
15:52 – SP Tegentop
Na Mertens volgt Özlem Demirel van Die Linke. Het Engels met Duits accent is nagenoeg onnavolgbaar. Ze zegt van alles, maar wat ze zegt vormt zich niet tot een coherent verhaal. We leven schijnbaar in een wereld voor imperialistische demonen. Ze herhaalt de riedeltjes en punten van de eerdere sprekers, het is tenenkrommend. Na haar bijdrage neemt ze plaats naast Mertens voor een panelgesprek. Hij begint aan een verhaal over de reacties op zijn verzet tegen bewapening vanuit de reactionaire Belgische politiek, namelijk dat er niet gecapituleerd mag worden, het westen mag niet buigen voor Pyongyang en Moskou, waarop Mertens zegt dat Europa net zo goed capituleert door voor Trump en Netanyahu op de knieën te vallen. Hij noemt de minister van defensie steevast minister van oorlog, wat de zaal wel grappig vindt. Inhoudelijk gaat het panel nergens over. Özlem impliceert nog wel steun voor wapenleveringen aan Palestijns verzet, door te zeggen dat we dat moeten doen als we ook wapens leveren aan Oekraïne, maar niemand in de zaal leek het door te hebben. Daarnaast noemt ze compleet uit het niets de namen Liebknecht en Luxemburg als voorbeelden voor hedendaagse linkse parlementariërs. Dan Mertens weer. Ditmaal komt hij wel met een NAVO alternatief op de proppen: Olof Palme-achtige defensie, wat dat ook betekenen mag. Hij vertelt over de goede oude tijd de dat politici naar Moskou gingen om te praten, hoe zij daar samenwerking opbouwden zonder in de goelag te eindigen. Dit is wat we nu weer nodig hebben; meer sociaaldemocratie.
Voor de pauze volgen nog een kort gesprek met Anne-Fleur Dekker van Wo=men. Over feminisme zegt ze niks. Ze hamert op diplomatie en internationaal recht. Ook stelt ze dat de NAVO is opgericht met het oog op vrede en de bescherming van democratie. Marktwerking is de eeuwige oplossing: we moeten investeren in mensenrechten! Corbyn verschijnt op het scherm, de zaal is extatisch. We zien vermoedelijk hetzelfde videobericht als die op de Top voor Vrede en Rechtvaardigheid vertoond is. Tijd voor lunch.
15:48 – Tegentop
Het panel over Feminism as an alternatieve to war and horny patriarchy is erg populair. Met een vijfkoppig panel en nog een moderator is de rij voorin druk, maar ook de zaal is geheel gevuld. Er zitten tientallen mensen op de grond of in de gangpaden.
Verschillende conflicten en revoluties komen aan bod bij het uitlichten van de strijd van vrouwen. Bij het conflict in Oekraïne wordt door Natasha Skoraia van Grassroot women’s movement bijvoorbeeld de moedige vredesstrijd aan beide kanten genoemd. Zij vertelt dat er een grote Russische beweging is van moeders die de terugkeer van hun zonen eisen, en in Oekraïne vrouwen pleiten voor de demobilisering van hun partners. Ook dieptepunten worden echter besproken: in Afhanistan en Iran worden vrouwen bruut onderdrukt, en in oorlogsgebieden dragen vrouwen de zwaarste lasten.
Tijdens een antwoord van Kayleigh Hofstede van de Revolutionair Socialistische Partij (RSP) vertelt ze over de connectie tussen feminisme en activisme. ‘Ik bekijk dit vanuit een feministische lens’, stelt zij. ‘Om een goede beweging te bouwen, moeten mensen zich veilig voelen in de organisatie’, aldus Hofstede. Zij stelt: ‘De witte, mannelijke socialisten denken vaak niet na over ons. Zij geven niet om het patriarchaat. Wij moeten ze daar om laten geven.’ Ze vervolgt: ‘Het is jammer dat wij dat moeten doen. Maar we moeten elkaar opzoeken’, aldus Hofstede.
Alhoewel het panel gaat over feminisme als alternatief op oorlog en horny patriarchaat, wordt er niet direct over feminisme als oplossing gesproken. De oplossing lijkt voor velen het socialisme te zijn. Het socialisme moet echter feministisch zijn om werkelijk bevrijdend te zijn. Daar komen vergt strijd, binnen en buiten organisaties.
14:57 – SP Tegentop
Peter Mertens komt op, applaus barst los. Hij noemt ons kameraden en steekt van wal. Hij begint over de vijf procent norm, de heilige koe, die uit Washington komt. Trump wil dat we meer wapens kopen, omdat we ze bij hem komen kopen. Verder stelt hij dat Trump Azië en Europa tegen elkaar uitspeelt, door ook bijvoorbeeld de Filipijnen tot wapenaankoop te dwingen. De EU moet bewapenen tegen Rusland, zodat de VS zich richten kan op het Indisch-Pacifische gebied. Hij benadrukt dat de vijf-procentnorm een norm is, geen regel; het heeft geen juridisch draagvlak, NAVO lidstaten zijn souverijn. Telkens als hij zijn stem verheft, grappen maakt of Spanje prijst, geniet hij luid bijval van de zaal. Dit gebeurd juist niet als hij dingen zegt als: ‘de NAVO is een oorlogsmachine’, of ‘wij zijn de Palestijen’. Hij toont een filmpje van Rutte die de NAVO het sterkste defensieverbond ooit noemt, om het vervolgs te vergelijken met het Romeinse- en Napoleontische Rijk. Hier legt hij mooi bloot hoe openlijk de NAVO een imperialistisch instrument is. Los van sterke verwoording en goede meningen, komt er geen sterk tegengeluid. Hij is niet expliciet anti-NAVO en zegt niks over de concrete politiek die links moet voeren, behalve dat we ‘hoop moeten houden in het socialisme’.
14:30 – People’s Summit
Er zijn al vele radicale geluiden te horen geweest in de warme ruimte in Amsterdam Nieuw-West. Waarom neemt BIJ1 deel aan deze People’s Summit? We vragen het aan Jules. Hij geeft context aan de deelname van de organisatie in een kort interview.
BIJ1 steunt de strijd van onderdrukte groepen en is antikoloniaal. BIJ1 ambieert volgens Jules om aan de strijd bij te dragen door parlementaire democratische inbreng, maar begrijpt dat kolonialisme een inherent gewelddadig systeem is en dat onderdrukte groepen en bezette volken het recht hebben om zichzelf te verdedigen. Legt Jules uit. Dat lijkt goed te passen bij het betoog van Rebekka Timmer eerder op de dag, waarin zij het kapitalisme en imperialisme verwezenlijkt in de NAVO sterk bekritiseerde.
Op deze radicale bijeenkomst durft in ieder geval Timmer een radicaal geluid te laten horen, maar het is de vraag of ook de rest van de partij haar zal volgen tijdens de campagne.
13:55 – SP Tegentop
Naar verwachting zit de zaal halfvol. Dat betekent dat er van de ongeveer 350 zitplaatsen er ongeveer 150 gevuld worden. Rolien Sasse van vredesorganisatie PAX opent. Ze rept over alle oorlogen in de wereld, ook over die in Gaza (niet Palestina), maar die in Oekraïne, gekarakteriseerd als anti-imperialistisch, verdient als enige een anekdote. Oekraïne staat centraal, wapenleveringen moeten doorgaan, zolang dit maar gepaard gaat met diplomatie. Diplomatie, raketten en het internationale recht lijken voor haar de toverdrank die vrede zal brengen. Praat over vrede en oproepen tot verdere bewapening wisselen elkaar af. Ze verhaalt over de geschiedenis van internationale vredesverdragen, waarmee ze direct bewijst hoe lang internationaal recht al nergens goed voor is. Toch gaat het kort nog over Israël, waarmee de EU alle banden moet breken. Nederland moet een volledig wapenembargo instellen. En, als de EU internationaal recht aan haar laars lapt, moet Nederland uit de EU. Ze is sterk pro-NAVO. Het is van belang dat onze wapens naadloos op elkaar aansluiten. Geen Duitse Tiger I of een Britse Leopard, maar een EU tank. Meer tanks en meer vrede, dat staat centraal. Met een zwak applaus verlaat ze het podium.
13:51 – Tegentop
Na de lunch gaan de sessies weer door. Tijdens de sessie Imperialist war and global resistance against NATO staat de strijd in het buitenland centraal. Ghassane Koumiya van het Zetkin Forum, Carrie Xin Hou van Intal, Gabriel Aguirre van World BEYOND War en Austin Cole van de Black Alliance for Peace gaan in gesprek.
De sprekers drukken een sterk anti-imperialistisch sentiment uit. Cole: ‘De zionisten die bommen laten vallen op de mensen in Gaza, zijn dezelfde zionisten die gebouwen opkopen in New York en mensen uit hun woning duwen.’ Hij vervolgt: ‘We moeten mensen laten weten dat een stoot tegen imperialisme [in Palestina] een stoot tegen imperialisme hier is.’ Aguirres vervolgt zijn imperialistische koers, welke gedeeld wordt door de rest van het panel. ‘Until we defeat imperialism, there is no self-determination’, aldus Cole.
De radicaalste geluiden kunnen bij dit panel op het luidste geklap rekenen. Dat is anders dan andere panels, waar het pacifistische geluid eerder populair was. De uitspraak van Koumiya dat we onze strategie moeten uitdiepen en een alternatief moeten bieden was bijvoorbeeld onpopulair in het panel over politiek in Nederland, maar valt bij dit panel in de smaak. Het is tekenend voor de ideologische diversiteit op de tegentop, zowel binnen de panelisten, als binnen het publiek.
13:22 – People’s Summit
Wat volgt in Osdorp is nog een toespraak via een videoverbinding uit een ver land, dit keer uit Kenia. Kiritu Chege verspilt weinig tijd en begint meteen aan een vlammend betoog over het wereldwijde imperialisme en kapitalisme, die niet alleen zijn land, maar het hele mondiale zuiden in een bloedige greep houdt. Hij deelt de historische ontwikkeling van hoe na de onafhankelijkheid van Kenia het land feitelijk is verknecht aan Amerikaans kapitaal.
Kiritu Chege stelt in zijn gepassioneerde toespraak dat er een strijd gaande is van de onderdrukte volkeren van de wereld tegen het imperialistische kapitaalblok van de NAVO. De arbeidersklasse in de imperialistische kern kan hier ook een rol in spelen, volgens haar. Onder andere door het militarisme te ontregelen en solidariteit te tonen met alle groepen die leiden onder het imperialisme van de NAVO.
‘Down with the US, Down with NATO’, Voegt Chege toe aan het slotstuk van zijn betoog. ‘Long live the international proletariat‘, sluit Chege af, waarmee de speech onder luid applaus ten einde kwam.
Toen het applaus eenmaal was afgestorven, werd er een minuut stilte gevraagd voor een recent overleden Fillipijnse verzetsstrijder. Hierna was de gehele zaal een minuut, met een geheven vuist, stil.
13:05- People’s Summit
De volgende spreker is niet live aanwezig in de zaal, maar belt in via een videoverbinding vanaf het verre eiland Reunion.
Het is vanwege de live vertaling niet altijd even goed te volgen, maar dat drukt de stemming in de zaal beslist niet. Toch lukt het de spreker met deze aparte manier van doen zijn verhaal over het hedendaagse kolonialisme van de Franse overheid helder over te brengen aan het publiek en duidelijk te maken dat de strijd tegen het kolonialisme nog lang niet voorbij is.
12:45- People’s Summit
De top in Amsterdam gaat verder met een toespraak over de Filipijnen, waar al jarenlang een guerrillastrijd gaande is. Tijdens de top wordt er al meerdere keren aandacht besteed aan de Filipijnen, er zijn ook organisaties vertegenwoordigd die de strijd aldaar vanuit Nederland willen steunen. Volgens deze spreker is de Filipijnen een schoolvoorbeeld van westers imperialisme dat wordt gedreven door kapitaalbelangen.
De VS bezit een aantal militaire bases in het strategisch gelegen land, waardoor de VS raketten kan afschieten op China in het geval van oorlog. Tegelijkertijd aast ook China op bases in het gebied, zodat ze deze bases dan weer zouden kunnen uitschakelen. De militaire aanwezigheid gaat niet om vrede, stelt de spreker, maar om de oorlog die de VS zal voeren ten gunste van het kapitaal, daarom is het nodig om solidair te zijn met onderdrukte groepen en om in verzet te komen tegen de NAVO.
Kort na het einde van de speech roept de zaal: ‘The people, united, will never be defeated!’ In afwachting van de volgende spreker.
12:35 – SP Tegentop
Foyer van Theater aan het Spui. Vol is het nog niet. De gemiddelde leeftijd ligt dichter bij de tachtig dan de veertig. Niemand praat met elkaar, iedereen oogt versuft van de hitte. Over de boxen klinkt zachtjes California Dreamin’. Als Jimmy Dijk door de foyer richting de zaal loopt, zwaaien een aantal mensen naar hem, enig gejoel blijft uit. Volgens de SP is de zaal uitverkocht, dat lijkt vooralsnog lastig te geloven.
11:51 – Tegentop
In de volgende ronde van de tegentop zijn er vijf panels of workshops gepland. Dat zijn er heel wat, maar helaas kan de verslaggever zich niet in vijven opdelen. We doen verslag van het panel in de zogenaamde catwalk, waar drie linkse partijen, de Revolutionair Socialistische Partij (RSP), BIJ1, en de Socialistische Partij (SP) bespreken hoe de Nederlandse vredesbeweging in elkaar zit en versterkt kan worden.
De verschillen worden gelijk blootgelegd in de eerste vraag, waar de drie partijen hun standpunt over de NAVO neerzetten. Bastiaan Meijer van de SP vertelt dat de SP inderdaad niet voor uittreding is, maar voor hervorming zonder Amerika. Over het imperialisme, welk ook vanuit Europa plaatsvindt en ook zonder Amerika zou plaatsvinden, wordt niet gerept.
BIJ1 laat gelijk zien hoe het hoort op anti-imperialistisch links: ze zijn tegen de NAVO, en voor uittreding. ‘De NAVO is een imperialistisch machtsblok’, stelt Stevie Nolten van BIJ1. ‘De NAVO schikt bruine, zwarte en moslimlevens onder aan westerse belangen’, vervolgt ze. De imperialistische machtsblokken zijn daarmee hetzelfde gebleven, volgens haar. ‘Als het gaat over vrede, wil het westen dat met geweld brengen.’
Maite van Lith van de RSP sluit zich aan bij Stevie. RSP is voor uittreding, en voor afschaffing van het bestaande leger. Van Lith richt zijn pijlen op het staande leger, welke de imperialistische machten dient. ‘De NAVO bestaat al 75 jaar en heeft zich opnieuw uitgevonden na de koude oorlog. Ineens was het voor mensenrechten en democratie, maar we weten heel goed dat het achter de schermen om nationalisering van olie of een handelsconflict gaat.’ Van Lith stelt dat ze dit jaar de imperialistische framing willen doorbreken.
Het pacifisme blijkt een heet hangijzer. Van Lith: ‘Het leger kan pas ophouden met de belangen van de kapitalisten dienen, als ze wordt omgevormd tot een democratische macht die niet zomaar uitgezonden kan worden.’ Pacifisme is dus een mooi ideaal, maar is niet mogelijk in het kapitalisme. Een van de toeschouwers vind het pacifisme juist realistisch. Ze stelt dat we af moeten van het vijandsdenken, maar poneert helaas geen manier om daar te komen. Volgens Wendela de Vries, onderzoeker naar wapenhandel. moeten we echter niet focussen op verschillen, maar moeten we demonstraties vaag houden om ‘het grote monster van militarisme’ te bedwingen. Van Lith ontkracht het echter scherp: ‘We zitten hier om te ontwapenen. Ik ben er echter van overtuigd dat we een volledig verhaal moeten hebben. Ontwapening is een ideaal dat we nastreven, maar het machtsvraagstuk dat je dan stelt is gigantisch.’ Hij sluit af: ‘Ik zou pacifist zijn, als ik niet zou zien hoe het systeem is ingedeeld.’ Hij geeft daarbij het voorbeeld van Palestina, waar men niet kan vragen om vrijheid.
11:35 – People’s Summit
De beurt is nu aan BIJ1, vertegenwoordigd door Rebekka Timmer. De toespraak begint met een toespeling op een door de realiteit ingehaalde quote van Francis Fukuyama, die voorspelde dat na de val van de Sovjet-Unie het einde van de geschiedenis zou aanbreken, alle landen zouden liberale democratieën worden.
Volgens Timmer is de moderne sociaaldemocratie niet meer geïnteresseerd in socialisme door de democratische weg, maar zien het kapitalisme nu als een natuurkracht waar de staat zich enkel af en toe mee bemoeien kan.
Ze bespreekt GroenLinks-PvdA als wat het is, een verkapte middenpartij die zich nog vastklampt aan het label ‘links’. Het is ook een voorstander van de bizarre militaire uitgaven, net zoals de Partij voor de Dieren, het klimaat kan best wachten voor de oorlog, terwijl de oorlog de grootste vervuiler op aarde is.
Alle partijen in de Tweede Kamer zien oorlog als een natuurramp, iets dat ons overkomt. Volgens de spreker is het liberalisme de levensader van de NAVO. Alle belangen van de NAVI zijn gelijk aan de belangen van de kapitalistische klasse. De NAVO is een imperialistisch en kapitalistisch project.
Maar waar is dan de oppositie tegen het militarisme en voor een rechtvaardigde toekomst voor alle werkende mensen ter wereld? De NAVO wilt militariseren omdat onze vrijheden onder beleg zouden staan van boze, buitenlandse machten. Het liberalisme zegt de vrijheid lief te hebben, maar de waarheid is anders. Het liberalisme beschermt echter op autoritaire wijze de status quo, het breekt onze vrijheden af om te demonstreren, ze gooien ons de cel in als we ‘terreur steunen’, oftewel als je het verzet tegen Israël steunt. Fascisme komt op omdat we onder het imperialisme wonen, de hoogste laatste fase van het kapitalisme.
Als er wapens worden aangekocht, denk dan niet dat die daar gewoon gaan staan en nietsdoen, wapens zijn er om te gebruiken, om meer winst te genereren voor de oorlogsindustrie. Waarom bouwen ze geen bunkers en ziekenhuizen in plaats van raketten en tanks? Ze geven niets om onze veiligheid, de NAVO geeft alleen om zichzelf.
De spreker stelt vervolgens dat de Koude Oorlog volgens haar nooit afgelopen is, we hebben gewoon nieuwe vijanden gevonden en daar onze legers of afgestemd. Er is geen ideologische split tussen ons en onze vijanden, het gaat enkel om de economische interesses van de heersende klasse.
De spreker sluit op met een oproep voor het publiek: We moeten opstaan tegen de NAVO, niet alleen hier in een kamer vol gelijkgestemden, maar ook elders. We moeten optrekken tegen de gevestigde partijen, maar ook elders waar de stemming minder gunstig zal zijn.
11:05 – People’s Summit
Nu is Chris de Ploeg, een journalist en schrijver, aan het woord, die een toespraak houdt over de situatie in Oekraïne in perspectief van het westers imperialisme.
Hoewel de Ploeg benadrukt dat Rusland de agressor is in het conflict en dat Oekraïne uiteraard het recht heeft om zichzelf te verdedigen, geeft hij een aantal kanttekeningen bij het conflict en waarom volgens hem Oekraïne een pion is van het westen.
En dat westen, zet Ploeg uiteen, maakt zich schuldig aan de onmenselijke uitbuiting van het globale zuiden. Waarvan het jaarlijks genoeg grondstoffen onttrekt om zes miljard mensen te voeden, huisvesten en scholen. In plaats daarvan leeft de bevolking van Oekraïne in onzekerheid en armoe, de westers landen eisen immers dat het land zich verdedigt tot de laatste Oekraïner.
Ploeg argumenteert zo dat de Oekraïense regering meewerkt aan de afbreuk van hun eigen land en de verknechting van de bevolking aan het westers kapitaal en dat er meerdere kansen op een diplomatieke oplossing zijn geweest, die nergens toe hebben geleid omdat de wil tot een vreedzame oplossing in het westen ontbrak.
Hij eindigt met de stelling dat we de oorlog in Oekraïne niet los kunnen zien van de strijd in Palestina en Jemen. Oekraïne staat aan de kant van het westen, dat de wapens heeft gericht niet alleen op de mensen van Palestina, maar op ons allemaal.
10:40 – Tegentop
Na Corbyn spreekt Peter Mertens, politicus voor de Belgische Partij van de Arbeid. ‘Ik kwam niet naar de Nederland van Mark Rutte, maar van de 150.000 mensen die en rode lijn trokken tegen genocide’, begint hij. Met zeven theses opent hij de aanval op militarisering.
‘De 5%-norm is geen NAVO-norm, maar een Trump-norm’, begint zijn eerste these. Hij vervolgt zijn verhaal met een aantal voorbeelden, om uiteindelijk bij het imperialistische doel ervan aan te komen. Volgens Mertens heeft de ophoging van de NAVO-norm namelijk een ander doel dan de wereldleiders in het openbaar laten zien: ‘Het echte doel van wat er nu gebeurt, is de militaire omcirkeling van China.’
In zijn verhaal vertelt hij veel over de afbraak van onze voorzieningen. ‘Er is nooit geld voor voorzieningen, maar nu vinden ze miljarden voor de oorlog’, vertelt hij. Volgens Mertens laat dit zien dat het een politieke keuze is. Dat zou betekenen dat de liberale partijen welwillend onze voorzieningen afbreken, iets waar velen zich in kunnen vinden. Wat Mertens betreft, moet er daarom een referendum komen over de NAVO-norm in onze landen. Dat kan op luid geklap rekenen.
Richting het einde van de speech wordt hij vuriger en vuriger. ‘De NAVO was nooit defensief, het is een oorlogsmachine’, stelt de politicus. Hij haalt een citaat aan van Mark Rutte, waarin hij stelt dat de NAVO sterker is dan het Romeinse Rijk en Napoleon’s frankijk. Een komisch citaat waarin Rutte zijn NAVO vergelijkt met imperialistische rijken van het verleden.
‘De NAVO is de oorlogsmachine van de Verenigde Staten’, aldus Mertens. Via de NAVO breidt de VS haar wereldorde uit. Maar hij ziet een alternatief: ‘Wij zijn de vredesmacht’, waarbij hij voorbeelden geeft over de vredesbeweging en de werkende mensen die zich verzetten tegen imperialisme. Hij sluit af: ‘Geloof in jullie collectieve macht, en geloof in het socialisme’
10:20 – People’s Summit
In Amsterdam is de eerste spreker aan het woord gekomen, dat is Victor Garces. Hij is onder andere bekend van de International League of People’s Struggle. Hij houdt een toespraak over het imperialisme dat aan de NAVO-top kleeft: ‘They want to control the whole of Eurasia, maybe even beyond. The core of the western imperialist powers is the framework of the G7 and NATO.’
Garces uit ook forse kritiek op de manier waarop de NAVO omgaat met de oorlog in Oekraïne: ‘It forgets the fact that people are dying, not because of Putin, but because the US and NATO have decided to box up Russia and force Putin’s hand.’
Garces heeft ook een kritische analyse van de oorlogszuchtige retoriek die het publieke debat in de westerse landen beheerst. Hij sprak zich meermaals uit tegen het militarisme en de roekeloze wapenwedloop van het imperialistische westen: ‘We have to defend ourselves, that’s what the doctor said. But it’s not what this is about, it’s not about defending our way of life in Europe, it’s about defending the way of life in the entire world. ‘
10:20 – Tegentop
Tijdens de openingsspeeches van de Tegentopcoalitie zijn er een aantal grote sprekers. Jeremy Corbyn, Brits politicus, trapt het af met een korte videoboodschap. Hij kon er helaas niet fysiek bij zijn vanwege een belangrijk debat in het Britse parlement en een grote pro-Palestijnse demonstratie waar hij ging spreken. In een korte videoboodschap sprak hij zich krachtig uit tegen de wapenwedloop.
09:52 – People’s Summit
De zaal begint in het zonnige Amsterdam Nieuw-West aardig vol te lopen met een divers en gemotiveerd publiek. Onder de aanwezigen zijn bijvoorbeeld de Friends of the Filipino People in Struggle, die zich inzet voor de Fillipijnse bevrijdingsstrijd.
Met het motto ‘Advance People’s Struggles For Peace and Liberation‘ belooft het een strijdbare dag te worden.
Bij de vraag ‘Ready to resist NATO?’ antwoordde het publiek met enthousiast gejuich. De energie zit er al goed in.
09:13 – Tegentop
De dag begint rustig: met de inschrijvingen en registratie. Voor de organisatie van de Tegentop blijkt dit echter een erg druk tijdsstip. Mensen stromen binnen, vrijwilligers worden gebriefd, en de organisatie loopt op en aan om de boel op orde te krijgen. Er staat al een kleine rij, dus het is nog even doorbijten voor de vrijwilligers.
Wat opvalt aan het publiek is het grote aantal keffiyehs die worden gedragen. ‘Ik wil laten zien dat ik solidair ben met het Palestijnse volk, waarop een genocide wordt uitgevoerd door de zionistische entiteit,’ stelt een van de aanwezigen. Hij vervolgt: ‘Ik geloof in een vrij Palestina en de NAVO draagt bij aan de onderdrukking die daar plaatsvindt.’ Internationale solidariteit staat dus hoog in het vaandel bij veel van de participanten.
